Czy uposażać dzieci?

O uposażaniu dzieci (Mam na myśli osoby nieletnie - o naszych trzydziestoletnich pociechach napiszę innym razem.) mówimy wówczas, gdy posiadamy polisę na życie bądź polisę kapitałową i chcemy, aby pieniądze w razie naszej śmierci otrzymały wyłącznie nasze dzieci - w dowolnej proporcji, nawet jeśli zgodnie z zasadami dziedziczenia obowiązywałby inny podział majątku.

O uposażeniu możemy też mówić w przypadku testamentu, kiedy to mamy pełne prawo zapisać niepełnoletniemu dziecku np. dom czy firmę.

Jednak trudno sobie nawet wyobrazi, jakie skutki prawne może wywołać taka decyzja.

Przykład z życia sprzed miesiąca:

Matka, bez wiedzy ojca, uposażyła niepełnoletnie dziecko z polisy życiowej na wysokość 200 000 zł.

Drugie dziecko skończyło właśnie 18 lat i dostało się na studia.

Niestety matka zmarła na chorobę nowotworową.

Ojciec udał się więc do firmy ubezpieczeniowej – w pełni przekonany, że jest uposażony i że otrzyma świadczenie z tej polisy. Na miejscu okazało się jednak, że pieniądze czekają - tyle tylko, że nie na niego, a na jego niepełnoletnie dziecko. On nic nie dostanie.

Sąd spadku nakazał przekazanie pieniędzy na konto w banku, na założoną dla dziecka w tym celu lokatę terminową, z terminem do dnia pełnoletności dziecka. Ojciec ma prawo pobierać z tej lokaty środki na jego wychowanie do ściśle określonej wysokości miesięcznej (w tym przypadku 600 zł). Spoczywa też na nim obowiązek składania co pół roku do sądu rodzinnego sprawozdania ze sposobu wydatkowania tych kwot.

Wskutek decyzji nieżyjącej już matki, ojciec nie ma środków na sfinansowanie studiów pełnoletniego dziecka, które poszło już do pracy, aby ratować budżet rodzinny. Tymczasem nasz małolat ma jako tako zapewniony byt do pełnoletności, kiedy to w majestacie prawa otrzyma pozostałą na rachunku bankowym część pieniędzy.

Czy na pewno taka była intencja matki?


I drugi przykład z życia:

Dziadek zapisał w testamencie ukochanemu wnukowi cały swój majątek.

Wnuk w wieku 9 lat odziedziczył po dziadku dom, ziemię, samochód, pieniądze zgromadzone w banku na koncie dziadka i całe mnóstwo niezałatwionych do końca spraw, jako że dziadek planował żyć jeszcze długo i szczęśliwie, i nie wybierał się szybko na tamten świat.

Do czasu pełnoletności wnuka całość majątku musi pozostać nienaruszona, czyli jego rodzice nie mogą tego domu ani sprzedać ani wydzierżawić,. Aby sprzedać samochód, muszą uzyskać zgodę sądu rodzinnego, a wszystkie środki zgromadzone na koncie dziadka muszą zostać przelane na konto założone dla wnuka zgodnie z wytycznymi sądu. Do czasu przeprowadzenia sprawy spadkowej, a nawet po jej zakończeniu, rodzice chłopca nie mogą zapłacić za ubezpieczenie samochodu ani nim jeździć, jako że jednym właścicielem jest ich mały synek!

Zobowiązani są natomiast opiekować się przejętym przez dziecko majątkiem, a więc płacić podatki, pilnować majątku przed rozgrabieniem, wysyłać sprawozdania do sądu rodzinnego itp. itd.

Komuś, kto tego nie przeżył lub kto nie zna osób, które taką gehennę przeszły, trudno jest w ogóle to wszystko sobie wyobrazić.

I jeszcze jedno, dziecko staje się pełnoletnie z dniem ukończenia osiemnastu lat. Czy oznacza to, że z piątku na sobotę stało się dojrzałe, mądrzejsze, bardziej rozważne? Nie łudźmy się.

Moja wieloletnia klientka opłacała polisę na życie swojego syna. Wychowywała go samodzielnie, nie było jej łatwo. Kiedy osiągnął pełnoletność, przekształciła polisę w bezskładkową i zrobiła cesję polisy na syna. Tym sposobem chciała zagwarantować mu na przyszłość żelazny kapitalik, którego w inny sposób nie była w stanie mu zapewnić. Zanim podjęła taka decyzję, rozmawiała z synem, wyłuszczając mu swoje pragnienie i życzenie, aby pieniądze nadal były inwestowane, z przeznaczeniem na ważne cele.

Klika tygodni później syn kupił motocykl. Widać uznał, że cel jest ważny.


Kiedy proponuję klientom rozmowę na ten temat, z reguły słyszę: A co, ja mam już się wybierać na tamten świat? Mam jeszcze czas na TE tematy. Albo: Po co wywoływać wilka z lasu!

Młody człowiek, zapytany o to, czy wierzy w zabobony, obruszy się oburzony.

Oczywiście nikogo do niczego nie można zmusić. Ale jeżeli ktoś zdecyduje się na kilkunastominutową rozmowę, natychmiast zmienia zdanie i wnet rozumie, o co w tym wszystkim chodzi.

Jak powiedział mi mój niedoszły klient: Jestem wolnym człowiekiem. Mogę działać, ale nie muszę! To też jest jakaś myśl.

W obu przytoczonych przykładach można było w prosty sposób uniknąć wszystkich tych komplikacji. Jednak brak wyobraźni, nieznajomość prawa i, wreszcie, bezmyślność powodują, że w polskich sądach zalegają dziesiątki tysięcy spraw spadkowych, których nie ma jak rozwiązać. Przyczyny są rozmaite - albo rodzina nie ma pieniędzy na spłacenie pozostałych spadkobierców, albo testament został wadliwie sporządzony z punktu widzenia interesu spadkobierców, co powoduje, że sprawy ciągną się w sądzie latami, albo wreszcie brak dobrej woli wśród członków najbliższej rodziny powoduje, że żadna ze stron nie chce ustąpić. Masa spadkowa się degraduje, marnieje w oczach. Wszyscy są gotowi stracić, byleby jeden trochę więcej nie skorzystał.

Odpowiedź na pytanie zawarte w tytule może być następująca: zdarzają się sytuacje takie, że musimy uposażać nasze nieletnie dzieci, ale są to sytuacje na tyle rzadkie, że można je pominąć.

Równie rzadkie bywają przypadki, kiedy spisanie testamentu nie jest konieczne.

Uważam, że zarówno w testamencie, jak i polisie nie powinno się swoim niepełnoletnim dzieciom przekazywać majątku wprost. Można to zrobić – w przypadku testamentu – poprzez dobrze przemyślany zapis. W chwili wskazywania uposażonego ze swojej polisy na życie, musisz nakreślić sobie prawdopodobny scenariusz na życie dziecka, kiedy Ciebie już nie będzie. Należy przeanalizować prawdopodobne warianty rozwiązań, pamiętając przy tym, że czy Ci się to podoba, czy też nie, małżonek/małżonka zawsze pozostanie (poza przypadkami patologicznymi) drugim rodzicem Twojego dziecka.

Tylko w sytuacji naprawdę bez wyjścia wpisuj swoje dziecko jako uposażonego głównego. Jeżeli mimo wszystko bardzo chcesz ustanowić dziecko uposażonym, zrób sobie raz jeszcze symulację: mnie nie ma, dziecko ma na koncie pieniądze, których nie może użyć do 18 roku życia. Kto będzie je wychowywać i za co?


Maciej Lichoński


Po szczegóły odsyłam jak zwykle na naszą stronę internetową:
http://www.agent-aviva.warszawa.pl/

• Prawo spadkowe
  2010-05-12 21:04 środa ~Justyna | [+] odpowiedz
  Witam Proszę o ponmoc w sprawie polisy na życie. Jak czytam taka polisa nie powinna wchodzić w mase spadkową jak i do podziału w sprawie majątku po rozwodzie. Potrzebuje nr ustawy w którym byłaby mow... czytaj dalej »